Nawoord

Elke Camino is anders, dat heb ik ook altijd beweerd. Maar waar zitten de verschillen? Ik probeer er een vinger op te leggen.

De verwachtingen die ik had bij de eerste camino waren anders, de redenen waarom ik vertrok verschilden, het seizoen, de streek waar ik passeer, de mede-pelgrims enz.

Enkele opvallende verschillen (voor mij) :

  • Aanwezigheid van fruit: perziken, vijgen, druiven, appels, peren, kiwi’s, passievruchten (met pitjes) al dan niet aangeboden, en lekker!
  • Verschillende afsplitsingen die achteraf weer samenkomen; op de C Francés heb je juist het tegendeel, daar komt alles samen. Een grote groep start in Porto
  • Veel rustiger, ik heb ongeveer altijd alleen gestapt
  • Bewegwijzering is overal in orde
  • Vanaf Porto ben je vlakbij de zee, die wijdse ervaring had ik de eerste keer pas in Finisterra
  • Contact met medepelgrims en gesprekken in de albergues of onderweg was vergelijkbaar. Opvallend was wel dat het voor de meesten niet een eerste Camino was, zeker zij die in Lissabon vertrekken
  • Moeilijkheidsgraad van de Camino Portugais is minder zwaar, er zijn natuurlijk hoogteverschillen, maar meer dan 300m stijgen of dalen is er niet bij, wat niet betekent dat er geen forse klimmetjes of serieuze afdalingen zijn, maar geen die blijven duren, een paar honderd meter max. En elke kilometer is even lang en moet gestapt worden.
  • Hier zijn veel minder, laat ze me ‘luxe-pelgrims’ noemen. Ik zag slechts één klein busje met een vijftiental pelgrims op sportschoenen en een dag-rugzakje.
  • Op de C Francés zijn er wel meer albergues die een animatie aanbieden of een gezamenlijk avondmaal.
  • In Portugal waren de mensen heel vriendelijk en ze boden spontaan hulp aan, zelfs slaapgelegenheid.

Een algemene beoordeling van de Camino Portugais met Coastal variant zou als volgt kunnen samengevat worden: rustige route indien mogelijk, veel door bossen, landbouw gebieden en woongebieden. Het eerst deel liep parallel met de Taag, wel gedeeltelijk door industriegebieden. De steden op de route zijn prachtig.

Vanaf Porto loop je langs de zee tot Pontevedra. Deze route kan ik tenzeerste aanbevelen als korte Camino; op twee weken ben je in Compostella.

Buiten de hitte tijdens de eerste weken was het voor mij weer een aangename, deugddoende tocht. De rijpe vijgen langs de weg waren heerlijk en de blaren op mijn voeten zijn ondertussen ook genezen.

Santiago

Dit wordt een regennamiddag en – avond, en nog koud ook, 13°. Deze morgen was het al mistig, maar ipv op te klaren, gaat het rond de middag fout, voor mij toch. Vanmorgen heb ik nog bekenden ontmoet bvb de Zuid-Amerikaanse acteur van 67 en zijn 20- jarige vrouw, Rinse en Imre, twee Nederlanders. Van Sandra weet ik dat ze in Padròn is, zij zal morgen aankomen.

Gisteren avond nog gaan eten met die twee Nederlanders en de drie Spaanse collega’s, Villar, Lorenzo en Geronimo.

Mijn stoel is ingecheckt, morgen ben ik terug thuis, het is daar warmer dan hier, dus is het hoog tijd.

Faramello Teo – Santiago de Compostela (13 km)

Dat was een makkie, om 11u30 staan we met drie voor de kathedraal: Sylvia, mijn Canadese stapgenote van de twee laatste dagen, Liz, een Schotse die gisteren aansloot in de albergue tijdens de maaltijd, en ik.

Toch weer een pakkend moment.

Het Seminar zal weer mijn onderdak zijn de twee laatste nachten, het internet op mijn gsm opende al voordat ik ingeschreven was, het voelt aan als een welkom.

Deze namiddag ga ik de Compostela afhalen en andere plichtplegingen vervullen, een beetje bidden voor mijn zieleheil enzo. Maar eerst een wasje en plasje, anders moeten ze het wierookvat vandaag ook laten zwieren.

Caldas de Reis – Faramello Teo (28 km)

Dit is wellicht de laatste lange afstand van deze Camino. Samen met Sylvia, een Canadese, zijn we wat verder gestapt dan voorzien, dus nu zijn er nog een goeie 13km af te leggen morgen, zijn we tegen de pelgrimsdankmis om 12u daar.

De regen was wat vervelend, maar, we hebben de zon en een regenboog gezien, dat maakt veel goed.

In Padron hebben we de Santiago-kerk bezocht waar de meerpaal vereerd wordt waar het schip met het stoffelijk overschot van de heilige werd aangemeerd.

Sinds enkele dagen zien we regelmatig eenzelfde reisleider en – busje die een lichting luxepelgrims begeleidt. Hier is het wel op een kleinere schaal dan op de C Francés.


Pontevedra – Caldas de Reis (23 km)

Er is storm in Portugal en hier vannacht vooral regen, het weerbericht toont regenwolken over gans Spanje en in het Westen en zuiden zijn er enkele met een zonnetje achter. Daar loop ik onderdoor😎. Voor morgen geven ze meer kans op regen.

Dit vind ik grappig: wie wil hier inhalen? Ik zag enkel pelgrims en fietsen op het pad.

Vandaag zondag, rustdag, nog een koffie in de zon en vanavond ergens iets eten.

Tussen de koffie en het eten, ben ik nog tot de watervalletjes geweest en heb ik twee warmwaterbronnen ontdekt, de eerst was 37°, de andere liefst 43°, die dampte. Geen wonder, de temperatuur ligt hier nu lager dan in België, daar was het daarstraks nog 21° op het terras in onze tuin, terwijl we hier onder de 20° zaten.

Redondela – Pontevedra (20 km)

Dat is me nog niet overkomen; te ver gelopen, de albergue straal voorbij, tot aan de andere kant van het stadje. Even overwegen of ik verder ga, maar de volgende plaats is 8,9km en dan ben ik te vlug in Compostella, dus terug. In de albergue kom ik toch weer bekenden tegen, leuk.

De uitspraak dat het geen processie is, zal ik toch moeten herzien.

o Freixo – Redondela (23 km)

Dus hier kan het ook minder goed weer zijn, de ganse dag gezever of net niet en windvlagen. De zon heb ik even gezien aan de overkant van het water, met een klein stukje regenboog, zie je het?

Of zou het hier ook de gewoonte zijn om op de nationale feestdag een drasj national te doen?

De vis en het brood smaken heerlijk, de overschot van de tortilla kan ik verpatsen aan Lucy, van rep Tchech, die om 21u30 nog binnenkomt, zij gaat in de richting van Porto.

Ik denk dat ik de enige ben, tot ik even een bar binnenga 5km voor Redondela: daar vertrekt juist een koppel en als ik van een Cola geniet, komen twee jonge mannen binnen. In de albergue is het al behoorlijk druk. Of de was morgen droog zal zijn met dit regenweer valt nog af te wachten. Er is gelukkig een droogkast.

Ondertussen heb ik de kaap van de 100 km gerond, hier geen speciale pilaar ofzo gezien. Wel een paal met de km stand op z’n kop😁.

Ramalhosa – o Freixo (18 km)

Vannacht regende het, en zelfs behoorlijk veel: 35l in Compostella zie ik op het nieuws tijdens mijn ontbijt. Die mix van vochtigheid, warmte en eucalyptus doen me aan een sauna denken. Om 12u30 arriveer ik in de refugio en dan gaan de hemelsluizen open.

Ik herhaal, de ene albergue is de andere niet, dit is ‘maar’ een refugio, zonder douche, en de gebruikte bedden zijn nog niet afgetrokken als ik aankom. De hospitaleiro is wel zeer in de weer, er is blijkbaar een cafetaria beneden (=een toog onder een afdak) en er is wifi, we zijn vlug content. De hospitaleiro bereidt een lunch om duimen en vingers af te likken en de overschot pakt hij keurig in in alufolie, omdat ik een pelegrino ben. Voor vanavond belooft hij vlees of tortilla. Ben benieuwd of ik alleen zal blijven, of ben ik weer de enige die weet dat je de groene pijlen moet volgen om hier te geraken? Achteraf is er toch een douche, op het speelveld. De deur kan niet op slot, maar het water is lekker warm.

Deze streek schijnt vrij recent getroffen door een serieuze brand, ik zie veel verkoolde stronken en er is overal gezaag.


Mougàs – a Ramalhosa (17 km)

Dit voelt schandalig luxueus: een éénspersoonskamer en gedeelde badkamers voor €15. Het bestaat in a Ramalhosa in de albergue apostolicas Pazo Pias.

De meeste pelgrims zijn al gepasseerd, ze weten niet wat ze mislopen 😁. Het is dan ook een ongewoon korte trip vandaag, ik was hier al vanmiddag. Ben ik blij dat ik me de luxe kan veroorloven om het rustig aan te doen.

Over éénduidige richtingaanwijzers gesproken…

Verschillende tochtgenoten klagen over bedwantsen en dragen ook de tekenen van beten. Daar ben ik totnogtoe van gespaard gebleven, dat anti- insecten braceletje werkt mss toch?

Caminha (pt) – Mougàs (es) (24 km)

Ik voel me een ogenblik een bootvluchteling als we de rivier oversteken, vijf pelgrims, vijf verschillende nationaliteiten, met al hun hebben en houden in een klein open motorbootje. Het opspattend water smaakt zout. Het is nog donker als we vertrekken, de selfie ook.

We passeren tevens de landsgrens en zo ‘verliezen’ we een uur. Bom dia [bong dí:ja] wordt Buenos Dias, met een normale s op het einde volgens een Oostenrijkse. Galicia verwelkomt ons met de kilometerpalen. De mooie betegelde gevels mis ik hier al, maar daartegenover is er tortilla!En de zee.

Zelfs naast een weg lopen is goed te doen als aan de linkerkant de zee tegen de rotsen beukt en aan de rechterkant de beboste heuvels oprijzen. De geuren wisselen af tussen vis en eucalyptus en af en toe zit er een afstotelijke walm tussen, ik weet nog steeds niet wat daarvoor verantwoordelijk is. Kiwi’s? Ik zie er hier geen.

De ene albergue is de andere niet: was het vorige nacht wat minder, er viel zelfs iemand door zijn bed, dan maakt deze van vandaag veel goed; nieuw en vlakbij de zee. De zee, wat een pracht en wat een kracht! Daar word ik zeer nederig van.